| Magdalena Górecka
Co to jest wtórne utonięcie?
Słyszeliście kiedyś o wtórnym utonięciu (ang. secondary drowning)…? Jest to poważne zagrożenie i problem, który jest śmiertelnie niebezpieczny. Do wtórnego utonięcia dochodzi na skutek dostania się wody do płuc, to jakby rodzaj powikłań po procesie topienia.
Jak dochodzi do wtórnego utonięcia?
Zachłyśnięcie – nawet niewielka ilość wody, jeśli dostanie się do dróg oddechowych i płuc osoby uratowanej, z upływem czasu coraz bardziej utrudnia przepływ tlenu z pęcherzyków płucnych do krwi. W pęcherzykach płucnych zamiast powietrza zaczyna gromadzić się płyn przesiękowy, który utrudnia wymianę gazową w pęcherzykach. Krew staje się więc coraz gorzej utleniona, pacjent robi się ospały. Może zasnąć, w tym czasie zaburzenia oddychania się pogłębiają, następuje zatrzymanie krążenia . Nasze płuca działają jak gąbka, nie można odessać z nich całej wody. Ta, która zostanie, może doprowadzić do obrzęku płuc i niedotlenienia.
Kto jest najczęstszą ofiarą wtórnych utonięć?
Najczęstszymi ofiarami wtórnych utonięć są dzieci. Poniżej podajemy kilka przykładów byście wiedzieli, jak przebiega wtórne utonięcie:
Dziecko pod okiem dorosłych pluska się w wodzie. Nagle zaczyna się topić, ratownik ratuje malucha i szybko sprowadza go na brzeg. prowadzona jest akcja ratownicza, uciskają klatkę piersiową poszkodowanego. Odkrztusza wodę, którą zachłysnął się podczas tonięcia. Rodzice zabierają malucha do domu. Do końca dnia jest osłabiony i senny. Zasypia matce w ramionach. Po dniu pełnym wrażeń i tym, co się stało, ma prawo być zmęczony – tłumaczy sobie kobieta. Kładzie syna do łóżka. Dziecko umiera we śnie.
Dziecko podczas kąpieli w basenie na oczach matki zachłysnąło się wodą, ale nic się nie stało. Wrócili do domu, dziecko się umyło, było senne, położyło się do łóżka. Zasnęło i nagle z jego ust i nosa zaczęła wydobywać się piana, maluch był siny i nieprzytomny. W czasie transportu karetką do szpitala ustało krążenie. Sekcja zwłok wykazała, że w płucach dziecka obecna była woda.
Gdyby w powyższych przypadkach zrobiono badania w szpitalu i prześwietlono płuca, okazałoby się, że obecna jest w nich woda – niezbędne leczenie być może uratowało by maluchy.
Dlaczego warto zbadać się w szpitalu?
W czasie akcji ratunkowej nie da się odessać całej wody z ciała poszkodowanego. Potrzebny jest do tego specjalistyczny sprzęt i leki wyrównujące ciśnienie, podane już w szpitalu. U osoby uratowanej z wody, u której wystąpiło zatrzymanie krążenia i potrzebna była reanimacja, przez kolejne trzy doby może dojść do powikłań tak groźnych jak przekrwienie i obrzęk mózgu. Takiego pacjenta nie można puścić do domu. Niezbędna jest obserwacja na oddziale intensywnej terapii, neurologii albo kardiologii. Bez podania leków przeciwobrzękowych jego stan może się drastycznie pogorszyć.
W szpitalu lekarze prześwietlą płuca, przeprowadzą badania gazometryczne (obecność tlenu we krwi), w razie potrzeby podadzą tlen i podłączą pod aparaturę monitorującą funkcje życiowe.
Objawy, które powinny niepokoić po zachłyśnięciu się wodą:
to wynikające z niedotlenienia: senność, zmęczenie, ospałość, duszność, sine usta i blada skóra, oraz wskazujące na problemy z oddychaniem (chory próbuje “złapać” powietrze): nieustający kaszel, ciężki i szybki oddech, ból w klatce piersiowej. Mogą też się pojawić: gorączka, wymioty i rozdrażnienie, problemy z koncentracją.
W razie wystąpienia takich objawów należy do minimum ograniczyć aktywność fizyczną chorego, zgłosić się na oddział ratunkowy albo zadzwonić po pogotowie na numer 112.
Dlaczego zachłyśnięcie się jest niebezpieczne?
Nagromadzony płyn drażni pęcherzyki płucne, doprowadzając do pogorszenia wydolności układu oddechowego. poszkodowany, któremu udzielono pomocy, może sprawiać wrażenie, że nic mu już nie dolega. Jednak w ciągu nawet 72 godzin od incydentu może dojść do zapaści, choć zwykle objawy pojawiają się w ciągu pierwszej doby. Wyjątkowo groźna jest woda morska. Wysoko stężona słona woda, pojawiając się w pęcherzykach płucnych, prowadzi do wystąpienia zjawiska osmozy, czyli przenikania wody ze środowiska mniej stężonego do wyżej stężonego. Woda z komórek organizmu będących w niższym stężeniu przenika do środowiska wyżej stężonego, czyli do słonej wody w pęcherzykach płucnych. Prowadzi to do obrzęku płuc i zaburzenia wymiany tlenu w płucach. Dalej może dojść do zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie, kwasicy metabolicznej, a następnie w wyniku zaburzeń wodno-elektrolitowych do zatrzymania krążenia.
Dane dotyczące wtórnych utonięć są niekompletne i rzadkie, mają bardzo dużą rozpiętość. Według jednych źródeł ok. 10-15 proc. wszystkich utonięć to utonięcia wtórne, inne mówią o 5 proc. przypadków.
Według danych policji co roku w Polsce w wyniku utonięcia umiera 500-700 osób. Dane WHO mówią o pół miliona ofiar utonięć rocznie na całym świecie.
Ciekawostki wprost na Twoją skrzynkę mailową
Chcesz dostawać na swojego maila więcej takich ciekawostek i informacji o aktywności fizycznej, zdrowiu i dietetyce? Zapisz się na newsletter i otrzymaj darmowego e-booka!
Dlaczego warto szkolić się w Efib?
Posiadamy wyspecjalizowaną ofertę edukacyjną, która obejmuje również: warsztaty pracy ze stopą, trening funkcjonalny czy kurs instruktorów jogi. Nasze wieloletnie doświadczenie umożliwia nam dostosowanie programów kursów i szkoleń do obecnych wysokich standardów. Zapraszamy do kontaktu!
Odwiedź również nasz Gabinet Terapii Ruchem. Skorzystaj z personalnych treningów motorycznych lub personalnych treningów medycznych – przywróć sprawność, zwiększ elastyczność, podnieś swoje sportowe wyniki i osiągaj swoje cele szybciej. Sport bez kontuzji jest możliwy.
Zobacz na filmie fragmenty naszych kursów:
Udostępnij:
